De zomer is voorbij, je hebt net een fijne vakantie gehad en genoten van je vrije tijd. Je batterij is weer helemaal opgeladen… maar na twee dagen werken voelt het alweer alsof je nooit bent weggeweest. Herkenbaar?
Veel mensen zien vakantie als hét moment om uit te rusten van hun werk. Toch blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat dit niet de beste manier is. Uitrusten van je werk is namelijk iedere dag belangrijk! Hoe doe je dat? En wat kun je als werkgever doen om te helpen? In deze blog geef ik je antwoord op deze vragen! Eerst neem ik je kort mee in de theorie en daarna krijg je praktische tips en voorbeelden, voor zowel jezelf als voor werkgevers en/of managers.
Wanneer je op werk bent, wordt er aanspraak op je gedaan. Op je concentratie, kennis, sociale vaardigheden, emoties of juist op je spierkracht. Je batterij is leeg na de werkdag.
We noemen dit ook wel ‘bronnen’. Een bron is alles wat je gebruikt om je werk te doen, om je doelen te bereiken of om met stress om te gaan. Je hebt verschillende soorten bronnen waaruit je kunt putten. Denk bijvoorbeeld aan cognitieve processen als focus of ideeën bedenken, uithoudingsvermogen, sociale vaardigheden, kennis, aanpassingsvermogen, etc. Je bronnen zijn beperkt en moeten kunnen herstellen. In andere woorden: de batterij moet weer opladen.
Als dit een langere tijd niet lukt, heeft dit allerlei gevolgen. Het zorgt voor stress en vermoeidheid. Je kunt prikkelbaar worden, je werk minder goed doen en op langere termijn leidt dit tot fysieke klachten, overspannenheid of zelfs een burn-out.
Het uitrusten en herstellen kun je doen door die bron niet meer te gebruiken (dus niet gaan sporten als je die dag fysiek zwaar werk hebt gedaan); door iets te doen wat je bron niet aanspreekt (juist wel sporten als je de hele dag achter de computer hebt gezeten); of door nieuwe dingen te leren (en zo nieuwe bronnen te krijgen of uit te breiden, bijvoorbeeld een nieuwe vaardigheid of meer uithoudingsvermogen).
Wat kun je zelf doen?
Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van hoe je je voelt, wat je leuk vindt en wat je die dag hebt gedaan.
- Goed slapen is één van de belangrijkste manieren om te herstellen en uit te rusten. Ook een powernap overdag (van maximaal 30 minuten) kan helpen om meer energie te krijgen.
- Tips voor een goede nachtrust: Gebruik een uur voor je gaat slapen geen schermen meer, drink geen dranken met cafeïne (koffie, groene thee, cola, etc.) na 15.00 uur en probeer op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan.
- Doe ’s avonds iets wat je weinig energie kost, zoals naar muziek luisteren, een boek lezen of tv kijken.
- Spreek met vrienden af, ga samen met iemand eten of doe iets anders sociaals. Dit werkt vooral goed als je wat extraverter bent en energie krijgt van sociale activiteiten. Als dit je juist energie kost en je op werk veel in contact met anderen bent geweest, is dit een minder goede optie om de batterij weer op te laden.
- Doe een ontspannen activiteit, zoals meditatie oefeningen, yoga of een wandeling in het park.
- Actief sporten helpt ook om te herstellen. Kies een sport die je leuk vindt en focus je tijdens het sporten echt op de activiteit.
- Hobby’s of creatieve activiteiten zijn een goede manier om te ontspannen of iets nieuws te leren. Denk bijvoorbeeld aan schaken, muziek maken, puzzelen, tekenen, fotografie, bakken, een bordspel doen, gamen etc.
- Zorg voor een werk-privébalans die bij jou past. Het is vooral belangrijk dat het je lukt om los te komen van werk. Dit heet ‘psychologische loskoppeling’.
- Als je veel thuiswerkt, helpt het om een aparte werkkamer te hebben of om je werkspullen in een kast op te ruimen; uit het oog, uit het hart.
- Probeer om het huishouden zoveel mogelijk te doen op momenten dat je ontspannen of energiek bent.
Wat kun je als werkgever doen?
Ook als werkgever speel je een belangrijke rol in het herstel van je werknemers. Van zorgen voor leermogelijkheden tot het aanmoedigen van pauze nemen. Er zijn verschillende dingen die je kunt doen.
- Faciliteer een goede werk-privébalans en denk mee met de behoeftes van je werknemer, bijvoorbeeld een dag thuiswerken of flexibele werktijden.
- Verwacht niet dat je werknemer structureel overwerkt. Het kan weleens voorkomen, maar het is belangrijk dat iemand voldoende kan uitrusten.
- Geef je werknemer, waar dat kan, de ruimte om een eigen werkwijze te bepalen en een eigen planning te maken.
- Zorg voor voldoende feedback en leermogelijkheden.
- Besteed aandacht aan teambuilding en goede onderlinge sociale relaties.
- Moedig effectief pauze nemen aan. Het is belangrijk dat iemand echt even weg is van de werkplek.
- Geef als leidinggevende het goede voorbeeld betreft pauze nemen en werk-privébalans.
- Denk mee met het takenpakket van je medewerkers en zorg dat ze werk kunnen doen wat ze leuk vinden, waar hun talenten bij aansluiten en waar ze interesse in hebben.
Je batterij weer opladen is heel belangrijk. Met deze tips kun je dat voor elkaar krijgen en zorgen voor meer balans. En die volgende vakantie? Daar heb je dan alle energie en rust voor om volledig van te genieten!
